Zabiegi laserowe przeprowadzane metodą frakcyjną
Zabiegami cieszącymi się w ostatnich latach szczególnym zainteresowaniem są zabiegi laserowe przeprowadzane metodą frakcyjną. Metoda ta stosowana jest w oparciu o koncepcję określaną mianem fototermolizy frakcyjnej (FP – fractional phototermolysis). Fototermoliza frakcyjna (fractional z ang. „częściowy”) polega na tym, że laserem naświetla się tylko część skóry, a nie całą powierzchnię. W skórze właściwej wytwarza się mikroskopijne, nieprzylegające do siebie kolumny uszkodzeń termicznych, otoczonych przez obszar żywej, nieuszkodzonej tkanki. Proces gojenia przebiega znacznie szybciej, ponieważ część skóry uszkodzonej otoczona jest przez zdrową, nienaruszoną tkankę (1, 6, 8, 18).
 Odmładzanie skóry za pomocą lasera CO2 – metodą frakcyjną u pacjentki |  Odmładzanie skóry za pomocą lasera CO2 – metodą frakcyjną u pacjentki |
 Korekta rozstępów skórnych za pomocą lasera CO2 – metoda frakcyjna przed zabiegiem |  Korekta rozstępów skórnych za pomocą lasera CO2 – metoda frakcyjna po zabiegu |
Podobnie jak w tradycyjnych metodach fotoodmładzania skóry zabiegi laserowe metodą frakcyjną przeprowadzane są dwoma metodami.
Metody ablacyjne
Powodują odparowanie wierzchniej warstwy skóry w strefie mikroprzegrzania. Najpopularniejszymi laserami w tej metodzie są lasery CO2 oraz Er:YAG. Bezpośrednio po zabiegu skóra jest zaczerwieniona i obrzmiała. Po paru dniach następuje zbrązowienia naskórka, a następnie złuszczenie. Cały proces gojenia w obrębie skóry twarzy trwa około tygodnia.
Ablacyjna metoda frakcyjna znalazła zastosowanie nie tylko w procesie fotoodmładzania skóry. Stosowana jest również w:
− usuwaniu przebarwień,
− usuwaniu zmian potrądzikowych,
− korekcie rozstępów (fot. 6).
Metody nieablacyjne
Powodują jedynie przegrzanie skóry w obrębie kolumny. Po zabiegu skóra jest zaczerwieniona i obrzmiała, a naskórek zazwyczaj nieuszkodzony. Zabiegi metodą nieablacyjną nie powodują wyłączenia pacjenta z życia codziennego. W celu uzyskania optymalnych rezultatów zaleca się przeprowadzenie 3-5 zabiegów w odstępach 4-6 tygodni.
Aspekt ekonomiczny
Z punktu widzenia terapii laserowej stosowanej w dermatologii, kosmetologii czy medycynie estetycznej największy problem stanowi zakup odpowiedniego urządzenia. Przy obecnych możliwościach technicznych nie jest możliwe wyprodukowanie uniwersalnego systemu laserowego, który przydatny byłby w terapii wszystkich problemów estetycznych. Odmiennymi parametrami technicznymi musi dysponować laser do usuwania tatuaży, a odmiennymi do usuwania owłosienia czy zmian naczyniowych. Klinika czy gabinet zajmujący się problemami estetycznymi zazwyczaj dysponuje wieloma systemami laserowymi o odmiennych parametrach, które wykorzystywane są w terapii poszczególnych problemów. Pomimo że handlowcy czy producenci proponują często uniwersalne systemy, zazwyczaj takie rozwiązania w praktyce lekarskiej się nie sprawdzają.
Przed podjęciem decyzji o zakupie odpowiedniego urządzenia priorytetem jest dokładne rozpoznanie metody i systemów laserowych stosowanych w danej dziedzinie. Chociaż lasery w terapii problemów estetycznych stosowane są powszechnie w Polsce od lat dziewięćdziesiątych, wciąż niewiele jest w polskiej literaturze medycznej prac klinicznych dotyczących skuteczności poszczególnych metod. Niewątpliwie, najlepszym źródłem informacji, który pomoże nam zweryfikować ofertę przedstawioną przez handlowca, jest osoba mająca wieloletnie doświadczenia w danej dziedzinie oraz literatura medyczna.
Drugim ważnym aspektem, który należy brać pod uwagę przed wyborem danego urządzenia, jest wiarygodność i rzetelność firmy sprzedającej laser. Takie aspekty, jak koszty eksploatacji, dostępność serwisu oraz ewentualna dyspozycja urządzeniami zamiennymi na czas naprawy mają w praktyce ogromne znaczenie. Ceny urządzeń laserowych stosowane w danej metodzie są bardzo zróżnicowane – od 50 000 do 300 000 zł. Urządzenia różnią się parametrami technicznymi, stopniem zaawansowania technologicznego oraz komfortem użytkowania. Szczególnie w ostatnich dwóch latach obserwuje się w Polsce większą dostępność urządzeń sprowadzanych np. z Chin czy z Korei. Za takie urządzenia o podobnych parametrach technicznych można zapłacić taniej w porównaniu z urządzeniami firm renomowanych. Zakup takich urządzeń poprzez sprawdzone i rzetelne firmy pozwoli nam uniknąć zarówno prawnych, jak i technicznych pułapek.
Piśmiennictwo
1. Niwa A.B.M, Mello A.P, Torezan L.A., Osorio N.: Fractional photothermolisis for treatment of hypertrophic scars: clinical experience of eight cases. „Dermatologic Surgery”, 2009; 35, 773-778.
2. Alster T.S.: Q-switched alexandrite laser treatment (755nm) of professional and amateur tattoos. „J. Am. Acad. Dermatol.”, 1995; 33: 69-73.
3. Anderson R.R., Parrish J.A.: Selective photothermolysis: Precise microsurgery by selective absorption of pulsed radiation. „Science”, 1983; 220: 524-527.
4. Anderson R.R., Ross E.V.: Oddziaływanie promieniowania laserowego z tkanką biologiczną. [W:] Fitzpatrick R.E., Goldman M.P. (red.): Laserowa chirurgia Kosmetyczna. Urban&Partner, Wrocław, 2004.
5. Anderson R.R., Parrish J.A.: The optics of human skin. „J. Invest. Dermatol.”, 1981; 77: 13-19.
6. Bak H., Kim B.J., Lee W.J.: Treatment of striae distensae with fractional photothermolysis. „Dermatologic Surgery”, 2009, 35: 1215-1220.
7. Bernstein E.F.: Laser treatment of tattoos. „Clin. Dermatol.”, 2006; 24: 43-55.
8. Bodendorf O.B., Grunewald S., Wetzig T., Simon J.C.: Fractional laser skin therapy. „JDDG”, 2009, 7: 301-308.
9. Choi M.C., Dover J.S., Dierickx C.D., Grossman M.: Laserowe usuwanie owłosienia. [W:] D.J. Goldberg (red.): Laser i światło. Tom I. Elsevier Urban &Partner, Wrocław, 2009; 134-149.
10. Clark C., Cameron H., Moseley H., Ferguson J., Ibbotson S.H.: Treatment of superficial cutaneous vascular lesions: experience with the KTP 532nm laser. „Lasers Med. Sci.”, 2004; 19: 1-5.
11. Diamantopoulos C.: Bioenergetics and tissue optics. [W:] Baxter D.G. (red.): Therapeutic laser theory and practice. Churchill, Livingstone, 1999.
12. Dierickx C.D., Grossman M.C., Farinelli W.A., Anderson R.R.: Permanent hair removal by normal mode ruby laser. „Arch. Dermatol.”, 1998; 134: 837-42.
13. Ferguson J.E., Andrew S.M., Jones C.J.P., Auguston P.J.: The Q-switched neodymium: YAG laser and tattoo: a microscopic analysis of laser-tattoo interactions. „Br. J. Dermatol.”, 1997; 137:405-410.
14. Goldberg D.J.: Hair removal using light – based system. [W:] Ahluwalia G.S. (red.): Cosmetic applications of laser and light – based system. William Andrew Inc, 2009: 145-156.
15. Goldman L., Wilson R.G., Hornby P., Meyer R.G.: Radiation from a Q-switched ruby laser. Effect of repeated impacts of power output of 10 megawatts on a tattoo of man. „J. Invest. Dermatol.”, 1965; 44: 69-71.
16. Goldman M.P.: Optimal management of facial telangiectasia. „Am. J. Clin. Dermatol.”, 2004; 5: 423-34.
17. Henry J.: Hair removal in darker skin types using light-based devices. [W:] Ahluwalia G.S. (red.): Cosmetic applications of laser and light-based system. William Andrew Inc, 2009.
18. Jih M.H., Goldberg L.H., Kimyai-Asadi A.: Fototermoliza frakcyjna w leczeniu fotostarzenia skóry rąk. „Dermatologia i Kosmetologia”, 2008, 1: 15-18.
19. Kaszuba A., Halbina A.: Zmiany naczyniowe i ich leczenie z użyciem laserów. „Dermatol. Estet.”, 2008; 10: 278-282.
20. Ko D., Lask G.P., Lowe N.J.: Hair removal. [W:] Lask G.P., Lowe N.J. (red): Laser in cutaneous and cosmetic surgery. Churchill Livingstone, 2000: 125-130.
21. Lanigan S.W.: Lasery w dermatologii. Laserowe usuwanie tatuaży. Wyd. Czelaj, Lublin, 2005: 47-53.
22. Mariwalla K., Dover J.S.: The use of lasers for decorative tattoo removal. „Skin Therapy Lett”, 2006; 11: 8-11.
23. Olsen E.A.: Methods of hair removal. „J. Am. Acad. Dermatol.”, 1999; 40: 143-55, 111.
24. Stratigos A.J., Alora M.B., Urioste S., Dover J.S.: Cutaneous laser surgery. „Curr. Probl. Dermatol.”, 1998; 10: 15-17.
25. Styczyński P., Oblong J., Ahluwalia G.S.: Removal of Unwanted facial hair. [W:] Ahluwalia G.S.(red): Cosmetic applications of laser and light – based system. William Andrew Inc, 2009.