Laserowe usuwanie zmian naczyniowych

W leczeniu zmian naczyniowych chromatoforem docelowym jest oksyhemoglobina, dla której maksimum absorpcji promieniowania przypada przy długości fali 418 nm, 542 nm, 577 nm. W zakresie długości fal 800- 1100 nm oksyhemoglobina wykazuje mniejszy stopień absorpcji w porównaniu z ww. długościami fali. Ze względu na dobrą przenikalność tego zakresu fal w głąb skóry, mieszczącą się w zakresie okna terapeutycznego, lasery znajdują również zastosowanie w terapii zmian naczyniowych. Energia świetlna jest pochłaniana przez oksyhemoglobinę i zamieniana w ciepło. Do krzepnięcia krwi wewnątrz naczynia dochodzi w temperaturze powyżej 70°C. Ciepło przenoszone zostaje na ściany naczynia, wywołując jego koagulację, co w rezultacie prowadzi do jego zamknięcia.

Efekt terapii widoczny jest natychmiastowo w postaci zbielenia naświetlanego miejsca. W przypadku zmian naczyniowych mamy do czynienia z naczyniami o różnej średnicy, a czas trwania impulsu należy dostosować do tej średnicy. Drobne naczynia krwionośne wymagają zastosowania impulsów o krótszym czasie i mniejszych dawek energii w porównaniu z naczyniami większego rozmiaru. Obecnie najbardziej popularnym laserem do usuwania zmian naczyniowych płytko położonych jest laser KTP o długości fali 532 nm. Szczególnie dobre efekty obserwuje się w przypadku zmian na twarzy. W terapii zmian naczyniowych położonych głęboko w skórze właściwej ten typ lasera może okazać się nieskuteczny. W celu usuwania takich zmian zalecane są lasery Nd-Yag (1064 nm) czy lasery diodowe (800-810 nm), wykazujące większy stopień penetracji w głąb tkanki w porównaniu z laserem KTP (22-24) (fot. 2a, 2b).

Fot. 2a.Pacjentka przed zabiegiem usuwania zmian naczyniowych typu teleangiektazje na twarzy

Fot. 2b. Pacjentka po 1 zabiegu usuwania zmian naczyniowych typu teleangiektazje na twarzy

Laserowe usuwanie tatuaży

W przypadku usuwania tatuażu strukturą docelową, która ma ulec uszkodzeniu, jest tusz zawarty w komórkach. Ponieważ tatuaże wykonane są w różnych kolorach, w celu ich usunięcia niezbędna jest długość fali, której energia jest lepiej pochłaniana przez barwnik niż okoliczne struktury.
Światło laserowe musi wystarczająco głęboko penetrować w głąb tkanki, aby dotrzeć do barwnika znajdującego się w skórze właściwej. Warunki te muszą być spełnione zgodnie z zasadą selektywnej fototermolizy. W usuwaniu tatuaży stosuje się lasery emitujące impulsy rzędu nanosekund, określane jako Q-Switched. Lasery nanosekundowe emitują bardzo dużą dawkę energii w krótkim czasie. W przypadku laserów pracujących w trybie Q-Switched tempo przekazywania energii jest tak duże, że powoduje fotomechaniczne (fotoakustyczne) rozbicie barwnika na drobniejsze cząstki. Fragmenty rozdrobnionego barwnika, znajdujące się w głębszych warstwach, mogą ulec eliminacji na drodze fagocytozy. Ilość powstałego ciepła jest niewielka, dlatego użycie lasera Q-Switched nie powoduje termicznego uszkodzenia okolicznych tkanek.
Obecnie stosowane są trzy typy laserów Q-Switched (tab. 2). Energia emitowana przez te lasery jest szczególnie dobrze pochłaniana przez kolory ciemne – czarne i szare – dlatego istnieje możliwość usuwania tatuaży w tym kolorze. Tatuaże w kolorze czerwonym usuwane są przy użyciu lasera ND-Yag o długości fali 532 nm. Żaden z podanych typów lasera nie stwarza natomiast możliwości usuwania tatuaży w kolorach jasnych – białym, pomarańczowym czy żółtym.
Usunięcie tatuaży z dużą ilością wprowadzonego barwnika i wykonanych szczególnie metodą wypełnienia wymaga przeprowadzenia największej liczby zabiegów. W takich wypadkach końcowy efekt zabiegu można ocenić 2-3 lata po rozpoczęciu terapii. Prawdopodobnie nie w każdym wypadku możliwe jest całkowite usunięcie tuszu ze skóry. Dostosowanie odstępów pomiędzy zabiegami, zależnie od przebiegu procesu rozjaśniania, przynosi zazwyczaj zadowalające efekty. W pierwszym etapie terapii można stosować odstępy miesięczne, natomiast później wydłużać okresy pomiędzy zabiegami do około 6 miesięcy. Uzyskiwany pomiędzy zabiegami efekt rozjaśnienia jest wynikiem przebiegającego w tym okresie procesu utylizacji barwnika przez naturalne procesy fagocytozy (25-28) (fot. 3a, 3b).

Fot. 3a. Tatuaż przed zabiegami laserowego usuwania

Fot. 3b. Tatuaż tydzień po 4 zabiegu laserowego usuwania

Podsumowanie

Współczesna technologia optyczna daje olbrzymie możliwości w zakresie terapii światłem w wypadku problemów skórnych. Prawidłowy dobór urządzeń, oparty na wiedzy naukowej i wieloletnich, praktycznych doświadczeniach, pozwala usuwać lub korygować w nieinwazyjny sposób szereg problemów dermatologicznych i estetycznych, które dotychczas były uznawane za nierozwiązywalne lub wymagały długotrwałego leczenia, a nawet ingerencji chirurgicznej.